Samstag, 29. März 2008


ایران در هفته‌ای که گذشت





هیئت دولت در این هفته اولین جلسه خود را در سال ٨۷ برگزار کرد. احمدی‌نژاد در این جلسه با اشاره به ادعای خامنه‌ای مبنی بر این که سال ٨۷، "سال جهش بزرگ به سمت قله‌های افتخار" است. "بر ضرورت تسریع و سامان در انجام کارهای بزرگ، از جمله تحولات اقتصادی، اصلاح ساختارها، به روز شدن کارها و فعالیت‌ها و برنامه‌ی کاهش هزینه‌های دستگاه اجرایی تاکید کرد." گزافه‌گویی‌های خامنه‌ای را در پیام نوروزی در سخنرانی‌اش در مشهد شنیده‌اید. وی از پیشرفت‌های عریض و طویل کشور در سالی که گذشت در عرصه‌های علمی، فن‌آوری و اجتماعی و ارائه خدمات عظیم و انبوه به مردم، سخن گفت. ادعا کرد که سال جدید، سال حرکت به سمت علم و تحقیق، گسترش فرهنگ و در یک کلام سال شکوفایی‌ست. لذا نباید آرام و معمولی حرکت کرد، بلکه با نهایت شتاب به جلو رفت و دست آخر این که سرمایه‌گذاری سرمایه‌داران یا به گفته وی ثروتمندان یک عبادت و ثواب است که باید بر آن ارج نهاد.
حالا، احمدی‌نژاد در اولین جلسه هیئت دولت، عزم خود را بر اجرای رهنمودهای خامنه‌ای اعلام می‌کرد. رهنمودهایی که پوچ‌اند و جز یک ادعای بی‌محتوا چیز دیگری نیستند. چرا که علم و فن‌آوری، تحقیقات علمی و شکوفایی در معنای مرسوم آن، رابطه لاینفکی با تولید در هر شکل اجتماعی دارند. علم و تکنولوژی برخاسته از تولیدند و به آن یاری می‌رسانند. پیشرفت‌ها و دست‌آوردهای علمی و تکنولوژی بشریت در دوران سرمایه‌داری، با وضوح بیش‌تری این حقیقت را نشان داده است. ادغام علم، تکنولوژی و تولید، در اتوماسیون‌های پیشرفته کنونی، قاعدتاً نباید حتا بر کودن‌ترین افراد هم این حقیقت را پوشیده بدارد که پیشرفت علمی و تکنولوژی در یک کشور و تحقیقات متناظر با آن، نمی‌تواند از سطح پیشرفت تولیدی آن کشور جدا باشد. بنابراین دل بخواهی و تابع فرامینی که امثال خامنه‌ای صادر می‌کنند، نیست. از این رو به حق باید، اظهارات و ادعاهای خامنه‌ای را به تمام معنا گزافه‌گویی دانست.
احمدی‌نژاد هم به نوبه خود تلاش کرده است، با ادعاهای دیگر، گزافه‌گویی‌های خامنه‌ای را تکمیل کند. وی در جلسه هیئت دولت، از "ضرورت تسریع و سامان در انجام کارهای بزرگ" سخن به میان آورد. کارهای بزرگ او در دو نکته خلاصه شد. تحولات اقتصادی و اصلاح ساختارها، و نیز کاهش هزینه‌های دستگاه‌های اجرایی. تحولات اقتصادی و اصلاح ساختارهایی که وی به آن اشاره دارد چیزی فراتر از آن چه که اکنون هست، نخواهد بود. احمدی‌نژاد مجری برنامه‌ای‌ست که صندوق بین‌المللی پول به کشورهای سرمایه‌داری دیکته کرده است. جمهوری اسلامی هم آن را پذیرفته و به صورت یک برنامه مدون در مجلس ارتجاع به تصویب رسیده است. این "تحولات اقتصادی و اصلاح ساختارها" از دوران رفسنجانی به مرحله اجرا درآمده است و دست‌آورد آن هم چیز دیگری جز یک بحران اقتصادی رکود- تورمی مزمن نبوده است. جمهوری اسلامی هیچ برنامه و سیاست دیگری هم به جز ادامه همان که در گذشته بوده، نداشته و نخواهد داشت. افزایش روزافزون درآمد نفت هم معجزه نخواهد کرد و گرهی از مشکلات ساختاری اقتصادی جامعه ایران نخواهد گشود. واقعیت‌های اقتصادی سال گذشته به وضوح نشان داد که برنامه به اصطلاح انبساطی احمدی‌نژاد برای غلبه بر رکود، نه تنها چاره‌ساز مشکل رکود نشد، بلکه تورم موجود را لااقل به دو برابر افزایش داد. بنابراین از زاویه منافع اکثریت بزرگ مردم ایران یعنی کارگران و زحمتکشان نه فقط هیچ بهبودی در اوضاع رخ نداد، بلکه وضعیت مادی و معیشتی آن‌ها به ویژه در نتیجه فشار تورم وخیم‌تر گردید.
معضلات اقتصاد ایران، راه حل سرمایه‌دارانه ندارد. این را تجربه لااقل سه دهه گذشته به همگان نشان داده است. نخست باید به این مسئله اشاره کرد که برخلاف ادعاهای سران جمهوری اسلامی و تمام نمایندگان سیاسی طبقه سرمایه‌دار، حتا با فرض تعدیل بحران، هیچ گاه جوامعی از نمونه ایران که یک دوران عقب‌ماندگی تاریخی دارند، دیگر نمی‌توانند، با حفظ مناسبات سرمایه‌داری، قرارداشتن در بازار جهانی سرمایه و تقسیم کار بین‌المللی این بازار، به سطح پیشرفته‌ترین کشورهای سرمایه‌داری برسند که آرزوی بورژوازی ایران است. طبقه سرمایه‌دار ایران و نمایندگان سیاسی آن ناتوان‌تر از آن هستند که حتا بتوانند بحران اقتصادی کنونی را تعدیل کنند، تا چه رسد به بلندپروازی‌هایی که به لحاظ تاریخی نیز دوران آن سپری شده است. تازه، کعبه آمال آن‌ها، از نمونه آمریکاست که هم اکنون در همین لحظه در چنگال یک بحران وخیم گرفتار است.
راه غلبه بر معضلات و گشودن راه پیشرفت، ترقی و تعالی در تمام زمینه‌های تولیدی، علمی و فنی دیگر نه به اتکاء سرمایه، بلکه تنها با تکیه به نبوغ، خلاقیت و تلاش انسان‌های رها شده از بند ستم سرمایه ممکن است. این یک راه حل سوسیالیستی برای برانداختن همیشگی بحران‌های اقتصادی، پیشرفت‌های علمی، تکنولوژی و فرهنگی همه جانبه، رفاه و آزادی انسان‌هاست.
کار بزرگ دیگری که احمدی‌نژاد وعده آن را به مردم ایران می دهد، کاهش هزینه‌های دستگاه اجرایی‌ست، که آن هم به عنوان ضمیمه‌ای بر سیاست اقتصادی نئولیبرال، از سوی صندوق بین‌الملل پول به همه کشورهای سرمایه‌داری دیکته شده است. کار جدیدی هم در ایران نیست. دولت با حذف سوبسیدها، اخراج مستقیم وغیر مستقیم کارگران و زحمتکشانی که در مؤسسات دولتی کار می‌کردند، سپردن کارها به بخش خصوصی و شرکت‌های پیمان‌کاری، محروم کردن کارکنان دولت از بسیاری حق و حقوق، از نمونه کارهایی‌ست که تاکنون انجام گرفته است. در این عرصه‌ها دست دولت کاملا باز بوده و به آن عمل کرده است. با وجود این، هزینه‌های دستگاه دولتی، نه تنها کاهش نیافته بلکه هر سال افزایش یافته است. علت آن نیز خصلت استبدادی و سرکوب‌گرانه دولت مذهبی‌ست. این دولت، مدام باید دستگاه‌های سرکوب نظامی- پلیسی و امنیتی خود را گسترش داده و تقویت کند. مدام باید بوروکراسی را تقویت کند. بنابراین، مدام با افزایش هزینه‌های دستگاه دولتی و کسری بودجه روبروست. احمدی‌نژاد بازهم می‌تواند، آن هزینه‌های محدودی را که ممکن است توده مردم نفعی در آن داشته باشند، حذف کند، اما نمی‌تواند هزینه‌های دستگاه دولتی را کاهش دهد.
در این عرصه نیز راه حل‌های سرمایه‌دارانه حتا در حد تعدیل جواب نداده است. راه حل قطعی هزینه‌های کلان دستگاه دولتی که بار سنگینی بر دوش توده‌های کارگر و زحمتکش جامعه است، در هم شکستن و برانداختن خود دولت بورژوایی و استقرار دولتی شورایی‌ست که دیگر نیازی به دستگاه‌های انگل نظامی بوروکراتیک با میلیون‌ها پرسنل و پرداخت حقوق‌های کلان به مقامات ندارد. هزینه در این عرصه‌ها به حداقل ممکن کاهش می‌یابد. این نیز یک راه حل سوسیالیستی برای هزینه‌های کلان دستگاه دولت است.
امثال خامنه‌ای و احمدی‌نژاد، بیهوده گزافه‌گویی می‌کنند. نه نظم اقتصادی- اجتماعی سرمایه‌دارانه و نه نظم سیاسی حاکم بر آن هیچ یک امکان حل معضلات بی‌شمار جامعه ایران و توده‌های زحمتکش مردم را نمی‌دهند. تنها سوسیالیسم، راه حل تمام این مسایل است و نخستین گام برای استقرار یک جامعه سوسیالیستی، استقرار حکومت شورایی کارگران و زحمتکشان در ایران است.
ایران در هفته‌ای که گذشت

در این هفته، بار دیگر دولت‌های آمریکا و جمهوری اسلامی، تبلیغات پر سر و صدایی علیه یکدیگر به راه انداختند. دولت آمریکا که در اوضاع پیچیده و دشوار عراق گیر افتاده است، در تبلیغات خود همواره کوشیده است که تمام اوضاع بحرانی و در هم ریخته عراق را نتیجه‌ی فعالیت القاعده و جمهوری اسلامی در عراق معرفی کند. روشن است که این ادعای دولت آمریکا توجیه تبلیغاتی برای سرپوش گذاردن بر شکست‌هایی‌ست که در عراق متحمل شده است. دولت آمریکا علاوه بر این که می‌خواهد بدین طریق بر علل واقعی شکست سرپوش بگذارد و از مخالفت و نارضایتی مردم آمریکا بکاهد، با همین تاکتیک تبلیغاتی می‌خواهد مردم آمریکا را فریب دهد و بگوید که تحت چنین شرایطی ادامه حضور نیروهای اشغال‌گر آمریکایی در عراق ضروری‌ست. از همین روست که یک پدیده تبلیغاتی را به نام القاعده در عراق ساخته است و تمام فعالیت‌های به ویژه نظامی گروه‌هایی که تعدادشان از ده سازمان و گروه نیز متجاوز است و مخالف اشغال عراق هستند، به اسم القاعده معرفی می‌کند و با همین توجیه به اصطلاح سرکوب القاعده، مراکز مسکونی مردم عراق را نیز بمباران و توپ‌باران می‌کند. واقعیت اما این است که القاعده نه در عراق پایگاهی در میان توده‌های مردم دارد و نه نیروی قابل ملاحظه‌ای. این توده مردم عراق و سازمان‌های سیاسی شناخته شده نظیر حزب بعث هستند که عملیات علیه نیروهای نظامی آمریکا را سازمان‌دهی و رهبری می‌کنند. این یک طرف قضیه و در میان بخشی از مردم عراق است که به آن‌ها سنی‌های عراق می‌گویند. این بخش از مردم عراق به همان اندازه که مخالف نیروهای اشغال‌گر در عراق‌اند، با جمهوری اسلامی ایران هم مخالف‌اند. در صف‌بندی دیگری که عمدتاً گروه‌های اسلام‌گرای شیعه متحد آمریکا قرار دارند، وضع متفاوت است. این گروه‌ها در مجموع به همراه گروه‌های ناسیونالیست کرد، حکومت تحت‌الحمایه آمریکا در عراق را ایجاد کرده‌اند. واضح است که جمهوری اسلامی ایران، در میان این گروه‌های اسلام‌گرای شیعه نفوذ دارد و از طریق آن‌ها برای پیشبرد سیاست‌های خود در عراق استفاده می‌کند. علاوه بر این جمهوری اسلامی به علت تضادهایی که با دولت آمریکا دارد، به برخی گروه‌های اسلام‌گرا نظیر جیش‌المهدی وابسته به مقتدا صدر را که گاه با نیروهای آمریکایی درگیری نظامی پیدا می‌کنند، از جهت مالی و تسلیحاتی یاری می‌رساند. اما این بدان معنا نیست که هر درگیری میان چنین گروه‌هایی با نظامیان آمریکایی در عراق، با اشاره جمهوری اسلامی صورت گرفته است. معهذا دولت آمریکا که با جمهوری اسلامی نه فقط بر سر عراق بلکه در مجموعه خاورمیانه اختلاف دارد، سعی می‌کند که مسبب و عامل اصلی تمام درگیری‌های این جبهه را جمهوری اسلامی معرفی کند. در این جا نیز همان گونه که در مورد القاعده در صف‌بندی قبلی دیدیم، از آن جایی که مردم آمریکا و جهان از جمهوری اسلامی به عنوان یک دولت مذهبی سرکوب‌گر و قرون وسطایی نفرت دارند، باز همان اهداف تبلیغاتی و تاکتیکی را دنبال می‌کند، تا توجیهی برای اشغال عراق و کاستن از دامنه مخالفت مردم آمریکا با ادامه اشغال داشته باشد و در عین حال توجیهی برای تشدید تضادها و درگیری‌ها در شرایط مورد نظر خود را داشته باشد.
بنابراین روشن است که چرا اگر چند روزی از دامنه حملات نظامی به نیروهای آمریکایی کاسته شد، فرماندهان ارتش آمریکا، آن را نتیجه همکاری جمهوری اسلامی معرفی می‌کنند و همین که مجددا این حملات افزایش یافت، موضعی عکس آن اتخاذ می‌شود.
در این هفته، چندین موشک کاتیوشا به منطقه‌ی امن در بغداد شلیک شد. هنوز روشن نیست که این موشک‌باران منطقه‌ امن موسوم به سبز، کار کدام گروه بوده است. فرمانده ارتش آمریکا در عراق اعلام نمود که این موشک‌ها توسط جمهوری اسلامی در اختیار گروه مقتدا صدر قرار گرفته است و در پی آن کنترل مرزهای ایران در عراق توسط آمریکا تشدید شد. مستثنا از صحت و سقم ادعای فرمانده ارتش آمریکا، پوشیده نبوده و نیست که جمهوری اسلامی از ابزارهای مختلفی برای پیش‌برد سیاست خود در عراق استفاده می‌کند. پس، اتفاق خارق‌العاده‌ای رخ نداده، اگر جمهوری اسلامی نیز که هم‌چون دولت آمریکا اهداف توسعه‌طلبانه‌ای را درعراق دنبال می‌کند، موشک در اختیار گروه اسلام‌گرای شیعه قرار داده باشد. دولت آمریکا نیز می‌داند که جمهوری اسلامی هم از طریق طرفداران خود در حکومت تحت‌الحمایه و هم از طریق سازمان‌دهی و کمک مالی و نظامی به گروه‌های شبه نظامی شیعه، کار خود را در عراق می‌کند.
جمهوری اسلامی هم به خوبی می‌داند که دولت آمریکا در عراق چه می‌کند و چه اهدافی را دنبال می‌نماید. لذا اعتراض روز گذشته سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی به انگشت‌نگاری و اعمال محدودیت علیه ایرانیانی که تحت عنوان زوّار وارد عراق می‌شوند، به همان اندازه، جار و جنجال تبلیغاتی‌ست.سخنگوی وزارت خارجه، خود را به نفهمی می‌زند واز دولت عراق می‌خواهد که برای رفع این مشکلات و "مخالفت با دخالت اشغال‌گران" اقدام کند. در حالی که هر کس می‌داند دولت عراق تحت‌الحمایه و تابع آمریکاست و فرمانروای اصلی کنونی در عراق، دولت آمریکاست. بنابراین هر گاه منافع‌اش ایجاب کند، اجازه می‌دهد که موافقت‌نامه‌هایی از نمونه آن‌چه که سخنگوی وزارت امور خارجه به آن اشاره دارد، امضا شود و هر گاه که منافع‌اش ایجاب کند، این موافقت‌نامه‌ها را نادیده انگارد. البته بعید است که سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، این مسئله را نفهمیده باشد. اصل مسئله را هر دو طرف ماجرا به خوبی می‌دانند. هدف، گرم نگه داشتن اختلافات است، تا روزی که این اختلافات به شکلی سیاسی و یا حتا نظامی، به نفع یکی از دو طرف حل گردد

به پیشواز بهار برویم




٢٢در آستانه‌ی بهار قرار گرفته‌ایم. سالی را پشت سر می‌گذاریم و سالی نو آغاز می‌شود.
سال ٨۶، با تمامی سختی‌ها و مشقاتی که زندگی تحت سیطره‌ی حکومت مذهبی و نظام سرمایه‌داری برای توده‌ی مردم ایران در برداشت به پایان رسید. در این سال، در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی فشارهای بیشتری بر اکثریت مردم ایران وارد آمد.
در این سال، بهای یک بشکه نفت به بیش از صد دلار رسید و درآمد دولت از صدور نفت به رقم‌های نجومی سرزد.
اما سال ٨۶ برای توده‌ی مردم ایران، سال پرداخت نشدن دستمزد و حقوق، سال رسیدن نرخ تورم به حدود سی درصد، سال جیره‌بندی بنزین، افزایش سرسام‌آور هزینه‌ی حمل و نقل، سال گرانی نان و کرایه‌خانه‌های نجومی بود. این سال، سال بیکاری و گرسنگی میلیون‌ها تن، سال افزایش شمار کودکان کار، سال افزایش تعداد بی‌سرپناهان، مرگ صدها کارتن خواب، سال گرسنه‌تر شدن گرسنگان و فربه‌تر شدن سرمایه‌داران و دلال‌ها بود. در این سال، تنها صدها تن در پی بارش برف به دلیل نبود گاز و وسایل گرمازا جان باختند. سال ٨۶، سال افزایش تعداد معتادان، سال گسترش استفاده از مواد مخدر در مدارس ابتدایی و سالی بود که متوسط سن روی‌آوری دختران به تن‌فروشی به زیر ١۵ سال رسید.
سال ١۳٨۶، سال سرکوب جنبش وسیع معلمان بود. سالی که معلم به جرم دفاع از خواست‌های صنفی‌اش تحت تعقیب قرارگرفت، تبعید شد،به زندان افتاد، و مورد شکنجه واقع شد.
این سال، سال دستگیری گسترده کارگران بود. کارگر، به جرم اینکه حقوق عقب‌افتاده‌اش را مطالبه می‌کند، به جرم اینکه با تعطیل کارخانه مخالفت می‌کند، به این جرم که اعتصاب می‌کند، به جرم تلاش برای ایجاد تشکل مستقل کارگری، و به جرم اعلام همبستگی با هم‌زنجیرانش به بند کشیده شد. سال ٨۶، سال زندان و شکنجه‌ی کارگران. سال صدور حکم شلاق برای کارگرانی مبارز بود.
این سال، سال تهاجم نظامی به دانشگاه‌ها، و سالی بود که دانشجویان ستاره‌دار شدند. سال تعلیق، اخراج، دستگیری و شکنجه‌ی دانشجویان به این جرم که نفس کشیدن و سخن گفتن را حق خود می‌دانند. سال کشته‌شدن دانشجو زیر شکنجه بود.
سال دستگیری گسترده‌ی فعالان جنبش زنان بود، به این جرم که می‌خواهند به عنوان انسان به رسمیت شناخته شوند.
درسال ١۳٨۶ ارزش وثیقه‌ای که دولت برای آزادی زندانیان سیاسی از خانواده‌های آنان طلب کرد، سر به میلیاردها تومان زد.
سال ١۳٨۶، سالی بود که حکومت اسلامی عزم جزم کرده بود نشان دهد توحش و بربریت مرزی نمی‌شناسد. سال "وحدت اسلامی و امنیت ملی" برای حکومت. امنیت ملی را مردم اینگونه تجربه کردند:
در قالب حمله به زنان به جرم "بدحجابی"، کوتاهی مانتو، بیرون بودن دسته‌ای مو از روسری، به پا داشتن چکمه، استفاده از لاک ناخن، رژ لب، و همه‌ی پدیده‌هایی از این دست که امنیت حکومت را به خطر می‌اندازند. زنان به هر بهانه‌ای توبیخ و تحقیر شدند، مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و دستگیر شدند.
این سال، سال آویختن آفتابه به گردن جوانان، سال دستگیری و شکنجه‌ی مخالفان تحت پوشش اوباش و اراذل، سال گسترش اجرای احکام اعدام، شلاق و سنگسار بود. سالی بود که حکومت اسلامی در سطح جهان رکورد دیگری بر جای گذاشت. در این سال ایران به لحاظ تعداد احکام اعدام‌ به نسبت جمعیت، در صدر کشورهای جهان قرار گرفت.
این سال، سال گسترش فیلترینگ، و بستن وب سایت‌ها بود.
سال تشدید سانسور بود. سال ممنوعیت چاپ مجدد کتاب‌هایی که در دوران همین حکومت به چاپ رسیده بودند.
حکومت اسلامی در این سال برای تامین "وحدت اسلامی و امنیت ملی" سنگ تمام گذاشت. کافی شاپ‌ها بسته شدند، حتا بیش از سی هزار قلیان جمع‌آوری شد تا "وحدت اسلامی و امنیت ملی" تامین شود.
در عرصه‌ی مناسبات با جهان خارج هم سال ١۳٨۶ سالی بود پرتنش. در این زمینه هم حکومت اسلامی به رکورد جدیدی دست یافت.
در سال١۳٨۶، شعار "انرِژی هسته‌ای حق مسلم ماست" سرانجام به بار نشست. در این سال شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه دیگری علیه ایران صادر کرد. تحریم‌های اقتصادی بیشتری در دستور کار قرار گرفتند و ایجاد محدودیت‌های سیاسی و دیپلماتیک علیه مقامات حکومت اسلامی به تصویب رسید.
سال١۳٨۶ اما، جنبه‌های مهم دیگری نیز داشت.
در این سال اعتراضات و اعتصابات کارگری گسترش یافت. علی‌رغم تشدید سیاست سرکوب و خفقان، کارگران چندین اعتصاب غرورآفرین را سازماندهی کردند. همبستگی در جنبش کارگری تقویت شد، ابراز حمایت بین‌المللی از فعالان و جنبش‌ کارگری ایران رو به فزونی نهاد.
سال ٨۶، سال گسترش مبارزات دانشجویی بود. سالی که گرایش چپ جنبش دانشجویی علنا اظهار وجود کرد، سال رادیکال‌تر شدن مبارزات و مطالبات دانشجویان بود.
سالی که فعالان جنبش زنان نشان دادند ساکت نخواهند نشست. و خانواده‌ها با حمایت از فرزندان دستگیرشده‌شان بر این مساله تاکید کردند که رژیم قادر نخواهد بود با دستگیری فعالان جنبش‌ها، صورت مساله را پاک کند. سالی که مادران، شب یلدا را در مقابل زندان اوین برگزار کردند تا به فرزندانشان که پشت دیوارهای بتونی در چنگال شکنجه‌گران اسیر بودند، انرژی و روحیه بدهند.
سال ١۳٨۶، سال تشدید مقاومت و مبارزه‌ و سال جوش خوردن جنبش‌های کارگری، دانشجویی و زنان بود. سالی بود که کارگران، دانشجویان، زنان، معلمان، روشنفکران و توده‌ی به جان آمده‌ی مردم به حکومت نشان دادند سلاح پوسیده‌ی سرکوب کارائی خود را از دست داده است. ایجاد رعب و وحشت ثمری ندارد. مردم،‌حکومت اسلامی نمی‌خواهند و پای حرف خود ایستاده‌اند.
در سال١۳٨۶ کارگران، دانشجویان، زنان، معلمان، روشنفکران و توده‌ی به جان آمده‌ی مردم نشان دادند که عزم جزم کرده‌اند به امید یک زندگی بهتر بر رژیم سرکوب و اختناق غلبه کنند.
بهار، نوزایی طبیعت، نویددهنده‌ی پیروزی روشنی بر تاریکی و سمبل پیروزی نو بر کهنه است. به پیشواز بهار برویم و فرارسیدن سال نو را، هرچند با دست‌هایی خالی، جشن بگیریم. زمستان طبیعت گذشت، بهار جامعه نیز فراخواهد رسید